مهارت ويژه آقاي "آنتي خانواده!" در تصوير جامعه ايران با دروغ و خيانت
گروه فرهنگي - مهدي آذرپندار: بحث‌هايي که اين روزها در رسانه ها درباره اصغر فرهادي و فيلم در حال اکرانش "جدايي نادر از سيمين" مطرح مي شود، عموماً به شكل تحسين است تا انتقاد. يكي از جادوي فيلمنامه نويسي او مي‌گويد و ديگري از هنر كارگرداني‌اش. منتقدي مي‌نويسد كه او تنها كارگردان ايراني است كه قادر است با تصوير كردن زندگي شهري يك خانواده‌ي متوسط (و نه فقير) ايراني، ‌جوايز جشنواره‌هاي خارجي را درو كند. منتقد ديگري قدرت او در هدايت بازيگران را بهانه‌اي مي‌كند براي تحسين هر چه بيشتر او. در آخر هم همه پرمخاطب بودن آثار او را شاهدي مي‌گيرند بر موفقيت او در راضي كردن مردم در عين رعايت تمام استانداردهاي سينمايي. و قس علي هذا...

نمي‌توان انكار كرد كه فرهادي يک كارگردان خوب و فيلمساز مولف است. در فيلمنامه نويسي مهارت دارد و فيلمنامه‌‌‌‌‌‌هايش پر از جزئيات و مبتني بر قواعد فيلمنامه نويسي هستند. علاوه بر همه‌ي اينها، مي توان ادعا كرد كه هر بازيگري كه با او كار كرده، يكي از بهترين بازي‌هايش را ارائه داده است. به‌طور كلي مي‌توان گفت كه فرهادي زبان سينما را به خوبي مي‌شناسد و از آن به بهترين نحو در جهت "بيان افكار" خود استفاده مي‌كند.

اما بزرگ‌ترين مشكل فرهادي در همين‌جاست. او در حالي استاد به تصوير كشيدن افكار و جهان‌بيني‎اش براي مخاطبان خود است كه مي‌توان انتقادات زيادي را به افكار او وارد كرد. شايد با نگاهي سردستي به آثار او، به راحتي مي‌توان او را يك "آنتي خانواده" ناميد كه از دو عنصر "دروغ" و "خيانت" به بهترين وجه براي به تصوير كشيدن بناي ويران يك خانواده‌ي ايراني استفاده مي‌كند و در اين كار مهارت خاصي پيدا كرده است.

تقريبا در تمام آثار او با خانواده‌هايي روبرو مي‌شويم كه در بستري از پنهان كاري و دروغ با هم زندگي مي‌كنند و معمولا يكي از زوجين به ديگري يا خيانت كرده و يا دروغ گفته است. اين چنان در آثار فرهادي بارز است كه نيازي به موشكافي ندارد اما براي آنكه از سوي شيفتگان آقاي فرهادي متهم به بي‌انصافي در نقد نشويم، با نگاهي به تمام آثار او و حتي آثاري كه به تبعيت از آثار او ساخته شده‌اند، به بررسي صحت اين مدعا خواهيم پرداخت.